ΑΠΟΨΕΙΣ
Άννα-Κύνθια Μπουσδούκου
25 Μαΐου 2022
Αναμφίβολα η πανδημία επηρέασε τα παιδιά, τους εφήβους και τις οικογένειές τους. Φαίνεται ότι τα παιδιά, υπό προϋποθέσεις, έχουν μια προσαρμοστικότητα και οι οικογένειες μια δυναμική. Με το σκεπτικό αυτό, ως κρίση η πανδημία μπορεί να έχει και μια άλλη όψη. Δίνεται η ευκαιρία να σκεφτούμε τα πράγματα διαφορετικά, να δούμε με ένα άλλο μάτι την κατάσταση και, γιατί όχι, να δυναμώσουμε προσωπικά. Η πανδημία, από αναφορές παιδιών και γονέων, έφερε πιο κοντά τις οικογένειες, χρόνος βρέθηκε για παιχνίδι και έννοιες όπως η συλλογικότητα, η προστασία του άλλου και η αλληλεγγύη, φάνηκε να μπαίνουν στην καθημερινότητα των παιδιών.
Από την άλλη, η πανδημία ως υγειονομική κρίση, έφερε μια έντονη ανατροπή στην καθημερινότητα των παιδιών και των εφήβων, πολλά από τα οποία βίωσαν συναισθήματα φόβου, άγχους και μοναξιάς. Η πανδημία ελπίζουμε ότι σύντομα θα φτάσει στο τέλος της. Οι όποιες συνέπειες της όμως σε ψυχικό και κοινωνικό επίπεδο θα συνεχίζουν να μας επηρεάζουν και το επόμενο διάστημα.
Η χώρα μας ακόμα παλεύει με τις συνέπειες της πρόσφατης κοινωνικοοικονομικής κρίσης και η διαφαινόμενη νέα κρίση δυστυχώς έχει τη δυναμική να διατηρήσει τις δυσκολίες ή και να δημιουργήσεις νέες. Χρειάζεται δράση, από όπου αυτή είναι δυνατή, ώστε ως ενήλικες, ως γονείς, ως επαγγελματίες, να υποστηρίξουμε τα παιδιά και τους εφήβους. Χωρίς δράση, η κρίση στην υγεία μπορεί να γίνει κρίση στην κάλυψη των θεμελιωδών αναγκών των παιδιών.
Ήδη οι μελέτες δείχνουν ότι σε πολλές οικογένειες η δυσφορία, η φτώχεια, η βία και η επιθετικότητα αυξήθηκαν. Όταν παρέλθει η πανδημία και επιστρέψουμε στην καθημερινότητα, όπως θα έχει διαμορφωθεί τότε, νέες δυσκολίες, συναισθηματικές και συμπεριφορικές, είναι πιθανό να κάνουν την εμφάνιση τους, ιδιαίτερα στους πιο ευάλωτους πληθυσμούς. Η κοινωνία χρειάζεται να είναι έτοιμη για να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες αυτές αλλά και να δημιουργήσει εκείνες τις συνθήκες, οι οποίες θα μειώσουν τις ανισότητες.
Η πρωτοβουλία του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος σε συνεργασία με το Child Mind Institute για την ενίσχυση των δομών ψυχικής υγείας για παιδιά και εφήβους στην Ελλάδα, είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς ενέχει τη συνεργασία συναδέλφων από όλη την Ελλάδα και από το CMI, και παρέχει την ευκαιρία για ανταλλαγή κλινικής και ερευνητικής εμπειρίας. Η ενίσχυση, ειδικά της περιφέρειας, με τρόπο στοχευμένο στις πραγματικές ανάγκες του τοπικού πληθυσμού, η εκπαίδευση των επαγγελματιών με τεκμηριωμένες παρεμβάσεις και, κυρίως, η δημιουργία ενός δικτύου συναδέλφων από όλη την Ελλάδα αποτελεί μια δράση, η οποία έχει τη δυναμική να εξυπηρετήσει το καλύτερο συμφέρον του παιδιού, σε μια περίοδο που η ψυχική του υγεία οφείλει να είναι προτεραιότητα.
Η ενίσχυση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας είναι επιτακτική ώστε να ανταποκριθούν στις νέες ανάγκες, στα νέα αιτήματα, στις νέες δυσκολίες που ήδη τις κατακλύζουν. Όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς χρειάζεται να συνεργαστούν και να εκπονηθεί ένα σχέδιο αποτελεσματικό και επαρκές, με σκοπό την αντιμετώπιση των ψυχικών δυσκολιών αλλά και την πρόληψη νέων ψυχοπαθολογικών καταστάσεων.
Η επένδυση στην ψυχική υγεία των παιδιών και των εφήβων αποτελεί επένδυση στο μέλλον του τόπου, της κοινωνίας και του κόσμου ολόκληρου και χρειάζεται να γίνει άμεσα.